gehen

gehen

I     〈onovergankelijk werkwoord; sein〉

1 gaan ⇒ zich begeven

2 lopen

3 vallen ⇒ slaan

4 uitzien

5 komen, reiken

6 〈informeel〉(aan)zitten ⇒ (vast)pakken

♦voorbeelden:

1    jemanden gehen lassen • 〈 (a) informeel〉iemand met rust laten, iemand laten (doen); (b) iemand loslaten

      sich gehen lassen • zich laten gaan

      schlafen, schwimmen gehen • gaan slapen, zwemmen

      so gut es (eben) geht • zo goed en zo kwaad als het gaat

      mir ist es ebenso, genauso gegangen • (a) mij is het ook zo vergaan; (b) op mij is het ook zo overgekomen

      nichts geht mehr • (a) er gaat, functioneert niets meer; (b) rien ne va plus

      〈informeel〉 wie gehts, wie stehts? • hoe staat het leven?

      an die Arbeit gehen • aan het werk gaan

      auf die Jagd gehen • op jacht gaan

      davon gehen fünf aufs, auf ein Kilo • daar gaan er vijf van in een kilo

      aus dem Haus gehen • het huis uit gaan

      das ging gegen seine Überzeugung • dat ging tegen zijn overtuiging in

      in die Stadt gehen • naar de stad gaan, de stad ingaan

      in die 2. Klasse gehen • (a) naar de tweede klas gaan; (b) in de tweede klas zitten

      ich ging in mich • ik keerde in mezelf

      in die Schule gehen • naar school gaan

      in Schwarz gehen • in het zwart (gekleed) gaan

      sie geht ins zehnte Jahr • ze gaat haar tiende jaar in

      ins Kino gehen • naar de bioscoop gaan

      mit der Zeit gehen • met zijn tijd meegaan

      nach dem Äußeren gehen • op het uiterlijk afgaan

      wenn es nach mir ginge • als het aan mij lag

      mir geht nichts über ein Bier • er gaat mij niets boven een pilsje

      das geht über meine Kräfte • dat gaat mijn krachten te boven

      von jemandem gehen • bij iemand weggaan

      〈formeel〉 sie ist von uns gegangen • zij is van ons heengegaan 〈gestorven〉

      ich gehe zu meinem Onkel • ik ga naar mijn oom

      zur Schule gehen • naar school gaan

2    ich war eine Stunde gegangen • ik had een uur gelopen

      am Stock gehen • met een stok lopen

      er geht auf die 50 • hij loopt naar de 50

      in die hunderte, Hunderte gehen • in de honderden lopen

      in die tausende, Tausende gehen • in de duizenden lopen

      über die Straße gehen • de straat, weg oversteken

      vor jemandem gehen • voor iemand (uit) lopen

3    das geht auf dich • dat slaat op jou

4    das Fenster geht auf die Straße, nach der Straße • het raam ziet uit op de straat, weg

5    das Wasser ging ihm bis an die Knie, bis zu den Knien • het water kwam, reikte tot aan zijn knieën

6    wer ist an meine Bücher gegangen? • wie heeft er aan mijn boeken gezeten?

¶    der Teig geht • het deeg rijst

      〈informeel〉 einen gehen lassen • er eentje laten (vliegen)

      〈informeel〉 die Rechnung geht auf mich • de rekening is voor mij

      es ging nicht alles nach ihm • hij kreeg niet in alles zijn zin

      vor sich gehen • gebeuren, (in zijn werk) gaan

      wie jemand geht und steht • zoals iemand er (net) bij loopt, zomaar, spontaan

      〈Zuid-Duitsland, Oostenrijk〉 (ach,) geh! • (a) och!, hé!; (b) vooruit!, kom (nou)!

II   〈overgankelijk werkwoord; sein〉

1 gaan ⇒ lopen

♦voorbeelden:

1    ich bin diesen Weg schon oft gegangen • ik heb deze weg al vaak gedaan, gelopen

¶    〈informeel; schertsend〉 er wurde gegangen • hij werd eruit gegooid

III   sich gehen 〈wederkerend werkwoord〉

1 lopen ⇒ gaan

♦voorbeelden:

1    es geht sich hier ganz gut • je kunt hier heel goed lopen